بازخوانی، تردید و بازسازی برخی پیش فرض‌ها انقلاب اسلامی ایران  

مقیمی سعید*

*دانشکده حقوق علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج    

این مقاله تلاش می‌کند به جای آنکه یک نظریه فراگیر و جامع را در تبیین انقلاب وانقلاب اسلامی مطرح کند، فقدان اعتبار نظری چنین رویکردی را بازخوانی مجدد برخی از پیش فرض‌ها ارایه شده، برای فهم بهتر پیچیدگی جامعه نشان دهد. توجه به ابعاد ناخودآگاه نقش باورهای دینی در کنش سیاسی- اجتماعی جامعه (و دراین مقاله به عنوان یک مطالعه موردی بحث انقلاب اسلامی) در حقیقت پرداختن به حلقه مفقوده و کمتر اندیشه ای در تحولات سیاسی و اجتماعی این مرز وبوم است.
نظریه ایدئولوژی در خصوص تبیین انقلاب اسلامی از سوی بسیاری از محققین از اهمیت ویژه ای برخوردار است زیرا به عزم آن‌ها آنچه انقلاب ایران را از گونه های دیگر انقلاب متفاوت می‌کند نقش اسلام و شکل گیری یک دولت اسلامی است. در این پژوهش براین نکته تاکید شد که علیرغم بیان برخی از وجوه انقلاب از سوی این نظریه پردازان، مفهوم ایدئولوژی به علت تقلیل گرایی مستتر د رآن و تلاش برای تبدیل آن به متغیری عام در تبیین تحولات سیاسی اجتماعی ایران در اکثر مقاطع تاریخی ایران ودر عین حال سیطره الگوی های سیاسی با جمعیت‌های خاص، از قدرت تبیین لازم برخوردار نمی‌باشد. داده های این پژوهش با رد ومفروضه اصلی اکثر تحقیق‌های انجام شده در این زمینه یعنی «دین گریزی» و «دین ستیزی» در دوران پهلوی تداوم و تاثیر این باورها را در شکل دهی فرم انقلاب بازشناسی می‌کند.

  کلید واژه: انقلاب ایدئولوژی، ناخودآگاه سیاسی، خصلت سیاسی، باورها، دین خویی، کنش سیاسی

لینک دانلود: اینجا کلیک کنید.