عقاید یک دلقک

نویسنده: هاینریش بل

مترجم: محمد اسماعیل‌زاده

نشرچشمه: چاپ هفدهم

عقاید یک دلقک یکی از آثار به یاد ماندی ادبیات آلمانی است. عقاید یک دلقک از جمله نخستین اثار هانریش بل نویسنده آلمانی و برنده جایزه نوبل است که قبل از انقلاب در ایران با ترجمه های گوناگون منتشر شده است. تجربه تلخ دوران جنگ جهانی دوم که هانریش بل خود نیز زمانی بعنوان یک سرباز آلمانی در آن درگیر بود، او را به سمت طرح مباحث انسان دوستانه و توجه به عواطف انسانی سوق داده است.

او از آن گروه روشنفکرانی بود که حتی شکوه و جلال مراسم اهدای جایزه‌ی نوبل، به‌نظرش ناخوش‌آیند می‌آمد.

با این‌حال در آن شرکت کرد و به همین‌خاطر نیز مجبور شد، یک دست فراک عاریه بگیرد. عاریه‌ای بودن فراکش را، ولی از کسی پنهان نکرد. او به گفته‌ی منتقدان، مظهر تجسم میهن‌پرستی‌ای مبتنی بر قانون اساسی آلمان فدرال بود. از این رو او را در خارج از میهنش به عنوان آلمانی‌ای از تیپ دیگر تحسین می‌کردند.

مارگارته فن تروتا، کارگردان معروف آلمانی که همراه با فولکر اشلندورف، از روی رمان آبروی از دست رفته‌ی کاترینا بلوم او، فیلمی به همین نام ساخته است، درباره‌ی بل می‌گوید: «بل همیشه خودش بود، هیچ‌وقت مقام رسمی‌ای را نپذیرفت، نقشی به عهده نگرفت و همواره با خودش یک رنگ بود.»

منتقد ادبی معروف آلمان، مارسل رایش رانیسکی، درباره‌ی او گفته است، بل شخصیتی فرای یک شاعر بود. او به انسان خوب کلن معروف شد، چون همواره به هواداری از انسان‌های ضعیف و تحقیر و توهین‌شدگان برمی‌خاست.

DW

هاینریش بل در طول زندگی ۶۸ ساله‌ی خود، بیش از ۲۰ رمان و داستان کوتاه و تعداد بیشماری مقاله از خود به‌جای گذاشت. بل در روز ۱۶ ژوئیه ۱۹۸۵ چشم از جهان فروبست.

این کتاب درباره‌ی دلقکی به نام «شنیر» است که همسرش او را ترک کرده و به همین دلیل دچار افسردگی است. از این رو برای تسکین آلام خود به مشروب رو آورده‌است. او بعد از افتضاحی که در یکی از نمایش‌هایش به وجود می‌آورد، به محل زندگی‌اش باز می‌گردد. او که به پول نیاز دارد، دفترچه تلفنش را باز می‌کند و با آشنایان تماس می‌گیرد. در این میان بارها به گذشته می‌رود و خاطراتش را می‌گوید.