دسته: مقالات

«کاغذ اخبار» روزنامه‌ای که بدون نام متولد شد و کوتاه عمر کرد، اما سرآغاز تحولی نو شد. بهار سال 1216 هجری شمسی برای فرهنگ ایرانی تحول به همراه داشت و روزنامه‌ای بدون نام در 11 اردیبهشت‌ماه آن سال توسط میرزا صالح شیرازی کازرونی در تهران منتشر شد.

میرزا محمدصالح شیرازی از نخستین سخنگوهای تجدد خواهی در ایران است. او جز گروهای دوم دانشجویانی بود که توسط عباس میرزا، نایب‌السلطنه‌ی فتحعلی‌شاه در فرودین ماه 1194 شمسی (1815م) به اروپا فرستاده شد. پس از بازگشت میرزا صالح شیرازی از انگلستان و آوردن نخستین دستگاه چاپ به ایران، با موافقت و تمایل عباس میرزا  بود که او در تهران اقدام به چاپ نخستین روزنامه دولتی نمود. این روزنامه مقدمه‌ای برای انتشار روزنامه‌ی «وقایع اتفاقیه» در سال 1229 هجری شمسی است که به فرمان امیرکبیر در دوره ناصرالدین شاه منتشر شد.

شهزاده سمرقندی (نظروا)**

خود من  از حاشیه سمرقند به شهر آمدم و وقتی وارد دانشگاه دولتی سمرقند شدم با جهانی تازه از ملت آشنایی پیدا کردم. قبل از جنگهای داخلی تاجیکستان آرزوی من هم سفر به دوشنبه و درس خواندن در آن شهر معروف و زیبا بود که هر سال با خانواده آنجا می رفتیم و در نیروگاه آبی «نارک» که همیشه مایه افتخار پدر و مادر بود، کشتی سواری میکردیم و مجوز ویژه ای هم داشتیم، چون پدر از سازندگان سد نارک بود. اما جنگ داخلی تاجیکستان هر چند آرزوهای من و خانواده مرا نیز شکست، به من فرصت داد که در سمرقند بمانم و این گوشه کنده شده از سرزمین تاجیکان را خوب بشناسم.

 دکتر رحیم خستو

درآمد

علی شریعتی معروف‌ترین شخصیت‌های تاریخ معاصر ایران که آثار او خوانندگان بسیاری داشته و دارد و بررسی‌های بسیار زیادی در خصوص شخصیت و آثارش صورت گرفته است و لذا در اینجا بر آن نیستیم که اندیشه های او را مبسوط مورد بررسی قرار دهیم. چرا که از یکسو احتمال تکرار مطالب خواهد بود از سوی دیگر، کثرت آثار شریعتی که عموماً محصول سخنرانی‌های اوست، مملو از مباحث متضاد و متفاوت در باب موضوعات مختلف است، که علاوه بر اینکه اجازه بررسی کامل آن را در این مقاله نمی‌دهد، پژوهشگر را در رسیدن به فهمی منسجم، در خصوص آثار او با دشواری روبرو می‌نماید.

دکتر حاتم قادری

 رویدادهای تاریخی معانی چندگانه دارند. این معانی چندگانه را می‌توان در سه طبقه بندی جای داد. اولین طبقه بندی‌ای که به ذهن می‌آید، و شاید شایع‌ترین آن‌ها نیز باشد، مربوط به مدارک و اطلاعاتی است که بر رویداد مفروض پرتو می‌افکند. هرچه که این مدارک غنی‌تر باشند و در ارتباط منطقی با یکدیگر قرار گیرند، شناسایی و فهم ما از رویداد مفروض بیشتر است. فهم از یک رویداد با کشف و یا در دسترس قرار گرفتن مدارک، مرتبا در معرض تصحیح؛ تعدیل، و یا تعبیر قرار دارد. طبقه بندی دوم در برگیرنده منظره های فهم کنندگان رویداد تاریخی است. این یک خطای آشکار است که بپنداریم آدمیان با فرض در اختیار داشتن منابع یکسان از یک رویداد، منظری واحد بر آن داشته باشند. خلق و خوی ناظر و پیش قضاوت‌های وی عوامل بسیار موثری در پیدایش تعدد منظرها هستند. و بالاخره طبقه بندی سوم در تعدد معانی رویدادهای تاریخی، شامل دوری و نزدیکی زمانی به یک رویداد و یا به تعبیر دیگر بقا و یا زوال فضای حاکم بر رویداد است….