معرفی کتاب: «سیاست ملی گرایی در ایران مدرن»

ترجمه: الهه نصیری

 The Politics of Nationalism in Modern Iran

Ali Ansari

Cambridge University Press, 2012 

 در کتاب «سیاست ملی گرایی در ایران مدرن» (انتشارات دانشگاه کمبریج، 2012)، علی انصاری جنبش ملی گرا در ایران را از جنبش تنباکو از سال 1891 تا زمان دولت کنونی به ریاست جمهوری احمدی نژاد بررسی می‌کند. انصاری با ارائه دیدگاهی مفصل در مورد افراد مهمی که بخشی از جنبش ملی گرای ایران بوده‌اند توضیح می‌دهد که چگونه حوادث اوایل قرن بیستم، منجر به حوادث معروف تاریخ معاصر ایران شده‌اند. این کتاب به تشریح کشمکش‌های داخلی که جنبش در قرن گذشته با آن مواجه بوده و همچنین تأثیر عوامل بیرونی در ایجاد و توسعه آن می‌پردازد. انصاری توضیح می‌دهد چگونه احمدی نژاد از ناسیونالیسم به نفع خود استفاده می‌کند. نویسنده در ادامه به فهم خود از آینده مشارکت سیاسی در ایران اشاره می‌نماید.

علی انصاری به بررسی نقش اندیشه ناسیونالیسم در ایجاد ایران مدرن می‌پردازد. او این کار را با توجه به تحولات گسترده در ایدئولوژی‌های ملی که در زمان پس از ظهور عصر روشنگری در اروپا به وقوع پیوست انجام می‌دهد و نشان می‌دهد که چگونه یک کشور غیر اروپایی این اندیشه‌ها را اخذ می‌کند.

کتاب تمامی دوران ایران قرن بیستم را ترسیم می‌کند، به تجزیه و تحلیل رشد اندیشه‌ها و تأثیرشان بر روی دولت می‌پردازد و ارتباط بین تحولات تاریخ نگارانه و سیاسی را شرح می‌دهد. با انجام این کار، این مطالعه نشان می‌دهد که چگونه رژیم‌های سیاسی مختلف ایدئولوژی ناسیونالیسم و حافظه جمعی تاریخی را با توجه به اهداف خود تغییر داده و دست‌کاری نموده‌اند. این مطالعه با انتقال رضا شاه به متن انقلاب مشروطه چنین استدلال می‌کند که هویت بخشیدن به سلطنت پسرش با عبارت «حق الهی» در واقع شباهت بیشتری را ایجاد نمود، به گونه ای که شکل گیری ناسیونالیسم مذهبی تسهیل گردید. و یکباره آیت الله خمینی را به پشتوانه دیدگاه اسطوره تجسم یافته و مردم گرایانه به قدرت رساند. کتاب با توجه به منابع دست اول چنین نتیجه گیری می‌کند که تحولات و تغییرات انقلابی در نیمه اول قرن بیستم  راه را برای افراط گرایی بعدی هموار نمودند.

http://www.st-andrews.ac.uk/~iranian

http://newbooksinmiddleeasternstudies.com