برچسب: مشروطه

کشتار وبا در آستانه مشروطه و نقش مستقیم آخوند مامقانی در ورود و گسترش بیماری به داخل ایران (۱۳۲۲ ق/ ۱۹۰۴ م) منوچهر بختیاری ** بیماری‌های همه گیر در تمام سدهٔ نوزدهم…

دکتر رحیم خستو

«معاملات پولیتیکی ایران مملو از پریشانی و بدبختی میلیون‌ها مردم بی‌گناه است، مثل یک تئاتر بسیار منظم خوبی صورت‌پذیر می‌شود. قارئین این کتاب خواهند دید که همان اشخاص قدیمی کهنه‌پرست بلباسهای مختلف پی‌درپی در نمایشگاهان تئاتر آمده و پس از نشان دادن پرده مختصری مراجعت می‌نمایند. مثلاً یک‌دفعه ملبس به لباس وزیر شاه‌پرست شده، مرتبه دیگر به کسوت وطن‌پرستان معروف جلوه] می‌نمایند[مردمانی که در مجامع ملی و مجالس قومی دارای مقامات عالیه می‌باشند در ظرف یک روز بلکه یک ساعت به حضیض گمنامی ومحوّیت تنزل نموده…این امر راهم باید ملتفت بود که به‌استثنای قلیلی از مأمورین دولتی سایر صاحب‌منصبان و نمایندگان، همتشان منحصر به متمول گردانیدن خود دوستان خود بوده است.» (شوستر. اختناق ایران: ص 16)

دکتر منصور بنکداریان

پیشینهٔ تاریخی

در اواخر دههٔ 1890، وزارت خارجه لندن آلمان را تهدیدی نسبت به تعادل قدرت در اروپا و نفوذ گستردهٔ امپراتوری انگلستان در دنیا می‌دانست. نگرانی از این تهدید انگلستان را وادار به تجدیدنظر در دیپلماسی خود در سایر مناطق دنیا کرد و عاملی مهم در تصمیم وزارت خارجه انگلستان برای بازنگری در زمینهٔ رقابت با روسیه تزاری شد با آن که این تصمیم برخلاف نظر مقامات انگلیسی حکومت هند بود که تهدید روسیه را نسبت به امنیت هند جدّی می‌شمردند. هدف اصلی وزیر خارجه محافظه‌کار انگلیس لرد لنز داون (Lansdowne)، در اتخاذ این تصمیم جلب حسن تفاهم و دوستی روسیه بود و به همین قصد نیز ابتکار گفت و گو با آن دولت را به دست گرفت.

خوانشی فوکویی از جنبش مشروطه و نقش روشنفکران در آن

دکتر بهرنگ صدیقی *

جنبش مشروطه از چه زمانی آغاز شد؟ آیا می‌توان یک آغاز گاه برای جنبش مشروطه تعیین کرد؟ کدام یک از نیروهای اجتماعی فعال در بستر ایران جرقه این جنبش را زدند؟ این‌ها پرسش‌هایی است که در این مقاله به آن‌ها پرداخته می‌شود. در این راه ضمن مرور مواضع متفاوت روایی و پیوست انگار و گسست انگار و بسگانه انگار به مقوله تاریخ‌پژوهشی و نقد دیدگاه‌های برگسون و برودل و گورویچ، با تکیه به رویکرد تبارشناختی فوکو به جای آغاز جنبش مشروطه از آغازهای جنبش مشروطه سخن خواهیم گفت.