کتاب The State and Revolution in Iran تحت عنوان «زمینههای اجتماعی انقلاب ایران» نوشته دکتر حسین بشیریه با ترجمه حسین اردستانی منتشر شده است. مترجم با بیانی نه چندان قانع کننده، علت تغییر عنوان این اثر را به دلیل رویکرد جامعه شناختی آن میداند.
یادداشتهای علم، دستنوشتههای روزانه امیر اسدالله علم، وزیر دربار محمدرضا شاه است که از سال 1346 آغاز میشود و به سال 1356 مقارن با تشدید بیماری و جدا شدن او از امور حکومتی پایان مییابد. علم در این یادداشتها درونیترین زاویهها از زندگی و کردار شخصی و سیاسی محمدرضا شاه را نشان میدهد. امیر، زاده بیرجند بود و کمتر از سالی پس از پایان این یادداشتها، در فروردین 1357، به بیماری سرطان خون درگذشت. پیکرش در آرامگاه خاندانی در آستانه امام رضا در مشهد به خاک سپرده شد.
همهچیز باید اینگونه اتفاق میافتاد که افتاد. بار سنگین چهلساله را از دوش روح خود برداشتم و کتابی که چهل سال در انتظار نوشتن آن بودم نوشته شد و شروعی با یک سؤال ساده؛ چه چیزی سرنوشت آدمها را رقم میزند؟
اگر دانش روانشناسی که گرایشها، محرکهای غریزی، انگیزهها و مقاصد فرد را تا تبلور آنها در کنشهایش و تا روابط فرد با نزدیکانش پیگیری میکند، وظیفهاش را بهطور کامل به انجام رسانده باشد و پیوندهای متقابل آنها را روشن کرده باشد، ناگهان خود را با وظیفهای جدید و انجامنشده روبهرو خواهد دید. روانشناسی ناچار به توضیح این واقعیت شگفتیآور خواهد بود که فردی که روانشناسی مورد بررسی قرار داده و شناخته است، در شرایط خاصی کاملاً دور از انتظار احساس و فکر میکند و دست به کنش میزند. این شرایط همانا ملحق شدن به تودهای از مردم است که ویژگیهای تودهٔ روانشناختی را به خود گرفتهاند. اما توده چیست و چگونه توان تأثیرگذاریای تا این حد تعیینکننده را بر زندگی ذهنی افراد بهدست میآورد، و دگرگونی ذهنیای که بر افراد تحمیل میکند در چه چیزی نهفته است؟
یادداشتهای محرمانه کنسولگری انگلستان در سیستان و قاینات
سالهای 1917 تا 1919 میلادی – 1295 تا 1297 خورشیدی
ترجمه: محمود فاضلی بیرجندی
انتشارات هیرمند 1393
توضیح کلی:
مجموعه اسناد این کتاب بخشهایی است از مکاتبات محرمانه هفتگی کنسول انگلستان در سیستان و قاینات، در سالهای جنگ اول بین الملل، که برای حکومت هند انگلیس فرستاده میشده است. این اسناد از زمره بخشهای مکاتبات و مستندات وزارت امور خارجه انگلستان است که از طبقه بندی خارج شده است. سندهای این مجموعه به همت جناب استاد کاوه بیات فراهم آمده و به لطف ایشان در اختیارم قرار گرفت. ترجمه این مجموعه هم با پشتیبانی مالی و مساعدتهای استاد دکتر محمود رفیعی ممکن شد تا در دسترس جویندگان تاریخ ایران و مخصوصا پژوهندگان تاریخ شرق کشور قرار بگیرد.
این سندها نکته های فراوانی را در باره جنبه هایی از اوضاع و احوال سرزمینی دربر دارد که به نام امارت قاینات و سیستان شناخته میشده است. از طرفی میدانیم که آنچه در خلال سالهای دو جنگ بین الملل بر این سرزمین گذشته هنوز، چنان که باید، مکتوب و مدون نشده و در معرض آگاهی عمومی قرار نگرفته است. به این لحاظ این سندها، اگر چه مربوط به دوره کوتاهی کمتر از سه سال میشود، و اگر چه مرتب و مسلسل نیست و برخی افتادگیها دارد، کمکی است به روشن شدن بخشی از مجهولات آن دوره که پر از انواع تحول و تلاطم بوده است.
فلسفه سیاسی و مفروضات سنجش ناشده (پژوهشی در فلسفه سیاسی فارابی)
نویسنده: دکتر رضا اکبری نوری
مقدمه: دکتر حاتم قادری
انتشارات دانشگاه آزاد واحد تهران جنوب
کیهانشناسی سیاست: (پژوهشی در نسبت سنجی فلسفه نظری و فلسفه سیاسی فارابی)
طرح مساله:
در ارتباط با اندیشه سیاسی فارابی تا کنون تحقیقات بسیار زیادی صورت گرفته است. این تحقیقات همواره نتایج مشابهی را در بر نداشته و بعضا شارحین فارابی نسبت به شرح آراء وی در مفردات و در برشمردن اندیشههای سیاسی وی در کلیات تحت عنوان فلسفه سیاسی دارای وفاق نیستند. تا جایی که در دو سر طیف کسانی را شاهد هستیم که فارابی را به عنوان فیلسوف سیاسی به رسمیت شناختهاند و در سر دیگر طیف کسانی که فارابی را در مقام یک فیلسوف سیاسی نمیبینند.