عضو شوید !

برای اطلاع از مطالب منتشره به ما بپیندیدو

رخداد

دسته: نقد و بررسی کتاب

نقد و بررسی کتاب

واکاوی کتاب «نگاهی به شاه» 

رضا صادقیان*

اشاره و نقدهای منتشر شده درباره کتاب

هیچ نوشته تاریخی را نمی‌توان یافت که ایرادهای تاریخی به آن راه نیافته باشد و مدعی شد که آن گفتار و یا نوشتار تنها بازگوکننده تمام حقیقت در دوره‌ای خاص است. بدون شک هرکدام از کتاب‌های تاریخی که به نگارش درآمده و یا تاریخ شفاهی که به‌صورت مکتوب منتشر شده باشند، با نقدهایی همراه خواهد بود. چرا که تاریخ را- خصوصاً تاریخ دوره معاصر که بیش از دیگر دوره‌های تاریخی در ایران از حساسیتی خاص برخوردار هست- آن‌چنان‌که گفته‌اند و نوشته‌اند از زوایای مختلفی مورد پژوهش و بازبینی قرارگرفته و هرکدام از تاریخ‌نگاران کوشیده‌اند بخش‌هایی که به گمانشان مهم‌تر و کمتر دیده شده را برجسته ساخته و در نهایت پیش‌زمینه‌ها و یا فرضیه‌های ذهنی خویش را به اثبات رسانند.

بیشتر بخوانید
نقد و بررسی کتاب

مروری بر کتاب «روزهای خدا» 

مروری بر کتاب «روزهای خدا» نوشته جیمز بوکن درباره ایران*

«انقلاب ایران از آن دسته رخدادهایی بود که مسیر تاریخ در آن عوض می‌شود. سقوط حکومت پادشاهی ایران فقط نظم سیاسی در خاورمیانه را مختل نکرد بلکه نگاه تازه‌ای هم برای نظاره کردن امورات انسانی با دیدی معنوی وارد دنیای سیاست کرد.»

جیمز بوکن، نویسنده کتاب «روزهای خدا» یا ایام‌الله، با عنوان فرعی «انقلاب در ایران و پیامدهای آن» با نوشتن چنین جمله‌ای به تأثیر دامنه‌دار انقلاب ایران و تشکیل جمهوری اسلامی اشاره دارد.

 کتاب روزهای خدا، مروری بر فراز و نشیب‌های تاریخ سیاسی معاصر ایران است. به گفته نویسنده، او بار اول در سال ۱۹۷۴ و در حالیکه ۱۹ سالش بود به ایران رفت و مدتی در این کشور زندگی کرد: «من در سالی به ایران رفتم که قیمت نفت خام چهار برابر شده بود و اروپا نیروگاه‌هایش را خاموش کرده بود.»

بیشتر بخوانید
نقد و بررسی کتاب

مدخلی بر تاریخ و نظریه اجتماعی 

دکتر حسینعلی نوذری

 

 تاریخ دیرپای دانش و معارف بشری در مسیر رشد و تکامل خود، به‌ویژه ازنظر رابطه میان شاخه‌ها و رشته‌های مختلف آن، شاهد فرازوفرودهای بسیاری بوده است. زمانی «دراز اندیشه وحدت کلیه رشته‌های علوم و معارف بشری» بر مناسبات میان رشته‌های مختلف دانش سایه‌گستر بود. تقسیم‌بندی و تنوع شاخه‌ها و رشته‌های مختلف علوم نیز با عنایت به وحدت مذکور در قالب «تقسیم‌بندی درختی» معنا می‌یافت: بسته به اینکه کدام رشته از علم خاستگاه و ریشه یا «مادر همه علوم» بشمار می‌رفت، سایر رشته‌ها نیز تنه، ساقه، شاخه و برگ «درخت معرفت بشری» را تشکیل می‌دادند. زمانی فلسفه، مدتی ریاضیات، دیری ادبیات و دیرگاهی ادبیات به‌منزله «ریشه یا مادر همه علوم» محسوب می‌شدند.
 

بیشتر بخوانید
نقد و بررسی کتاب

آرمان‌شهر در اندیشه ایرانی 

    بررسی و نقد کتاب:

 

نویسنده: حجت‌الله اصیل

نشر نی، ویراست دوم، 1381

 

کاری از: سید محسن هاشمی sayyedmohsenhashemy@gmail.com

 

آرمان‌شهر هرچند واژه‌ای جدید در ادبیات ایرانی است، اما مفهوم آن در اندیشه سیاسی و اجتماعی و ادبیات آنان و حتی غیر ایرانیان جایگاهی بس کهن دارد. هر قوم و آیینی برای خویش آرمان‌شهرهایی دارد که بررسی آن می‌تواند به کشف یکسری ویژگی‌های مشترک بینجامد. اشتراکی که بر اساس آن همه انسان‌ها به دنبال جامعه آرمانی بوده‌اند تا نداشته‌ها و آرزو داشته‌های خود را در آنجا بیابند و حتی از آن برای اعتراض به وضع موجود استفاده کنند. منابع دین زرتشتی به‌عنوان کیش ایرانیان باستان فراوان دارد آثاری از آرمان‌شهر که در آن انسان‌ها در صفا و شادی در طبیعت و در میان نعمت‌های بی‌شمار آن زندگی می‌کنند و عمری جاودانه دارند.

بیشتر بخوانید
نقد و بررسی کتاب

پاریس پایتخت مدرنیته 

عنوان: پاریس پایتخت مدرنیته

نویسنده: دیوید هاروی

مترجم: عارف اقوامی مقدم

نشر پژواک 1392

 

الهه نصیری*

 

دیوید هاروی، جغرافی‌دان تاریخی، در سال 1985 مجموعه بزرگی از مقالاتش را در دو جلد تحت عنوان « مطالعاتی در باب تاریخ و نظریه شهرنشینی سرمایه داری» منتشر کرد. عنوان دو جلد به ترتیب عبارت بودند از: «آگاهی و تجربه شهرنشینی» و «شهری شدن سرمایه»**. این کتاب‌ها در بررسی تحولات تاریخ شهری مارکسیستی بسیار مهم بودند و هر مقاله الهام‌بخش تاریخ‌نگاری کامل در نوع خود بوده است. اندکی کمتر از بیست سال بعد «پاریس، پایتخت مدرنیته» که نسخه جدیدی از مقالات محوری کتاب آگاهی و تجربه شهری بود، بهتر از قبل و مزین به 116 تصویر ارائه شد. بااین‌حال از همان نگاه اول تغییر قابل مشاهده ای در نوع تاکید آشکار آن در انتخاب عنوان خشک و ارتدکس مارکسیستی کتاب اول در سال 1985 و عنوان ملهم از والتر بنیامین در کتاب منشر شده در سال 2003 وجود دارد. به وضوح کتاب والتر بنیامین تحت عنوان «پروژه پاساژها» (Arcades project)  که توسط دانشگاه هاروارد ترجمه شد منجر به این تغییر شده است. این اثر ناتمام در سال 1940 به همان شکلی که باقی گذاشته شده بود به صورت مجموعه‌ای از یادداشت‌های مرتب شده، منتشر شد.

بیشتر بخوانید
نقد و بررسی کتاب

«قرار ملاقات» 

«قرار ملاقات» اثر هرتا مولر

نویسنده: کاستیکا براداتان**

ترجمه: الهه نصیری

 

هنگامی که جایزه نوبل ادبیات در سال 2009 به هرتا مولر اهدا شد، برخی معتقد بودند که این انتخاب بن مایه سیاسی دارد و آن را مورد انتقاد قرار دادند. من فکر می‌کنم حق با آن‌ها بود، اما با دلایل متفاوت. آثار او سیاسی است اما نه بطور سطحی، بلکه به معنای عمیق‌تر درادبیات، به عنوان شاهد محسوب می شوند. در آثار او زیبایی شناسی و سیاست با هم آمیخته‌اند به گونه ای که یکی بدون دیگری غیر قابل فهم است. گاهی «گفتن حقیقت» می‌تواند صرفاً یک ژست سیاسی باشد، در کار مولر هر دو موضوع «گفتن» و «حقیقت» بسیار مهم هستند تا اندازه ای که داستان سرایی برای او حقیقت سرایی (truth-telling) است. اهمیت فوق‌العاده او برای ترسیم تاریخ فجیع اروپای قرن بیستم از همین روست.

 

بیشتر بخوانید