مرتضی ثاقب‌فر جامعه‌شناس، نویسنده، مترجم و پژوهشگر تاریخ و فرهنگ ایران صبح دوشنبه (11 دی 1391) در بیمارستان رسول اکرم تهران درگذشت.
بنا بر گزارش سایت شخصی ایشان، زنده یاد «مرتضی ثاقب‌فر» از روز جمعه به علت پارگی شاهرگ مغز در بیمارستان رسول اکرم بستری شده بود و از عصر یکشنبه به کما فرو رفته بود.
«فرحناز خمسه‌ای» (همسر مرحم ثاقب‌فر) ضمن اعلام این خبر گفت که در حال تلاش برای دفن پیکر این مرحوم در قطعه نام‌آوران هستند.
«ثاقب‌فر» در ۱۳۲۱ در تهران به دنیا آمده است. او دارای دانشنامه کارشناسی ارشدِ جامعه‌شناسی از دانشگاه رنه دکارت فرانسه است. از وی تاکنون بیش از ۱۰۰ جلد کتاب، تألیف و ترجمه، منتشر شده است که اکثر آن‌ها جزو کتاب‌های مرجع در حوزه جامعه‌شناسی و تاریخ و فرهنگ ایران به شمار می‌آیند. او از پرکارترین مترجمان ایران بود و در زمینه تاریخ ایران باستان، کمتر کسی به اندازه او آثار مورخان غربی را ترجمه کرده است. به ویژه در تاریخ هخامنشیان می‌توان او را صدرنشین مترجمان ایرانی دانست. «شاهنامه و فردوسی و فلسفه تاریخ ایران»، «بن‌بست‌های جامعه‌شناسی» از نوشته‌های ایشان است و از ترجمه‌های ثاقب‌فر می‌توان به «یونانیان و بربرهه» امیرمهدی بدیع، مجلدات «تاریخ کمبریج» مجموعه ۱۴ جلدی، «تاریخ هخامنشیان» دانشگاه خرونینگن هلند و «اخلاق پروتستانی و روح سرمایه‌داری» ماکس وبر اشاره کرد.
زندگی زنده یاد مرتضی ثاقب‌فر به ویژه از آن جهت شایان توجه و بررسی است که نمونه ای شاخص و کامل از تلخی‌ها و تلاطماتی را حکایت می‌کند که نسلی از فرهنگیان و روشنفکران معاصر ایرانی پشت سرگذاشته اند.
برای آشنایی با زندگی و آثار ایشان به سایت http://saghebfar.ilssw.com مراجعه نماید.