اسماعیلی رئیس سازمان زندانها از عدم درگیری در بند 350 سخن میگوید و آن را گزارش جبهه معاند نظام میداند وزیر دادگستری از زخمی شدن جزئی چند زندانی در این بند گزارش میدهد. همچنین برنامه 20/30 نیز مستندی از درگیری و قانونشکنی زندانیان این بند را به روی آنتن برد.
در حالی که روزنامههایی که به موضوع حوادث زندان اوین پرداختهاند، مطالب خود را به گزارش نظرات مقامات قول پیگیری نمایندگان مجلس محدود کردهاند، روزنامه آرمان یادداشتی از دکتر بهمن کشاورز در مورد حقوق زندانیان کرده که در آن آمده است:
زندان جایی است که افرادی که تحت تعقیب هستند و برای ایشان قرار بازداشت صادرشده همچنین کسانی که محکومیت قطعی یافتهاند و به تحمل کیفر مشغولند در آن نگهداری میشوند. مسائلی نظیر طبقهبندی سنی زندانیان یا طبقهبندی ایشان از نظر انواع جرایم ارتکابی مسائلی است که از نظر شکل نگهداری مطرح است اما به هر حال زندانیان صرفنظر از اینکه اتهامشان یا محکومیتشان چه باشد از حقوقی برخوردارند که باید در مورد همگان رعایت شود.
این حقوق در دنیا شناخته شده است و ماحصل آن این است که بر زندانی مشقتی بیش از آنچه است و در نتیجه جدا کردن او از جامعه و خانواده و محروم کردنش از زندگی آزاد بار میشود، تحمیل نشود. در کشور ما نیز سازمان زندانها که وابسته به قوه قضاییه است مسئول تمامی زندانهای کشور است و این سازمان و پرسنل آن مکلفند آئیننامه زندانها را رعایت کنند مامورین و مراقبین باید ویژگیهای خاصی داشته باشند، آموزش ببینند و برای وظیفه خطیری که بر عهده میگیرند تربیت شوند. زندانی از لحظه پذیرش در دست حکومت امانت است همچنان که از اولین لحظه دستگیری نیز چنین بود. به همین علت است که به موجب آئیننامه باید دقیقا معاینه شود تا مشخص شود چه مشکلات بدنی و روانیای دارد و رفتار با او در مدت حبس باید با در نظر گرفتن وضعیت بدنی و روانیاش باشد.
برنامه روزانه زندانیان از اذان صبح تا ساعت ۲۲ مشخص است و مقرراتی که وضع شده به این منظور است که زندانیان مزاحم یکدیگر نباشند و درعینحال از نظر مراقبتهای ویژه نیز مشکلی وجود نداشته باشد. بحث اشتغال و حرفهآموزی در زندانها برای زندانیان غیرسیاسی مطرح است و هدف این است که زندانیان فاقد تخصص در مدت حبس چیزی یاد بگیرند تا شاید بعدها به کارشان آید. البته همچنان که در گذشتههای دور گفته میشد و هنوز هم گفته میشود ما زندانی سیاسی نداریم زیرا جرم سیاسی تعریف نشده است اما براساس قضاوت اجتماع و نظرات عامه تشخیص زندانی سیاسی و غیرسیاسی کار دشواری نیست. به هر حال در آئیننامه فعالیتهای آموزشی و پرورشی پیشبینی شده و این در حقوق زندانیان است.
زندانیان میتوانند از اخبار کشور از طریق وسایل ارتباط جمعی مجاز از قبیل روزنامه و تلویزیون و حداقل یک روزنامه کثیرالانتشار مطلع شوند و حتی پیشبینی شده در صورت امکان در هر زندان نشریهای منتشر و مقالات مربیان زندان در آن درج شود. ملاقات زندانیان جز حقوق آنهاست و طبق ضوابط آئین نامه انجام میشود بهویژه وکلای مدافع زندانیان میتوانند با اخذ مجوز از مقامات قضایی با آنها ملاقات کنند و پیشبینی شده کانون وکلا میتواند به هزینه خود اتاقی برای ملاقات بنا کند. در بعضی زندانها این اقدام در گذشته انجام شد. نمیدانم اینک این اتاقهای احداثی هنوز برای این منظور استفاده میشود یا خیر.
زندانی حق ارسال مرسولات پستی و دریافت اینگونه محمولات را دارد البته تحت شرایطی و نیز در موارد خاصی به طور ویژه و نیز به طور کلی میتواند از مرخصی استفاده کند که البته در مورد اینکه این مرخصی حق است یا امتیاز جای بحث وجود دارد به ویژه با توجه به اینکه متهمین به جرایم سیاسی و اقدام علیه امنیت کشور از این ضابطه مستثنا هستند و اعطای مرخصی به آنها مستلزم دستور رئیس کل دادگستری استان است. به هر حال مسلم این است که در روزگار ما زندان چنان جایی نیست که کسی را در آن کنند و نان و آبی به او بدهند و منتظر باشند که زمان و سرنوشت تکلیف او را مشخص کند. آییننامه هر نوع بدرفتاری و توهین و حرکات سخیف را نسبت به زندانی اکیدا ممنوع کرده است. هر نوع تعرض نسبت به زندانیان مشمول عمومات قانون مجازات اسلامی است و حسب مورد مرتکب را میتوان با قصاص، دیه یا مجازات تعزیری مجازات کرد. وا… اعلم