برچسب: اسناد تاریخی

فرمان مشروطیت در اصل فرمان تشکیل مجلس شورای ملی است که مظفرالدین شاه قاجار پس از چندین ماه اعتراضات عمومی در ۱۴ مرداد ۱۲۸۵ آن را امضا کرد. از طریق این فرمان امکان مشارکت مردم در امر حکومت مهیا شد. و این چنین بود که حکومت مشروطه برای نخستین بار در ایران تأسیس شد.

خطاب فرمان به صدراعظم یعنی میرزا نصرالله‌خان مشیرالدوله است که خود و فرزندانش در تهیه آن و راضی کردن شاه به امضای آن کوشش کرده بود. اصل فرمان به خط احمد قوام (قوام‌السلطنه) است.

به شکل مقدماتی در تاریخ شنبه 26 مرداد 1285 مجلس شورای ملی در عمارت مدرسه عالی نظام که موقتاً برای انعقاد مجلس معین شده بود، افتتاح گردید. سپس نظامنامه انتخابات مجلس شورای ملی در 33 ماده تنظیم شد و در تاریخ 17 شهریور 1285 مورد تایید قرار گرفت.

«کاغذ اخبار» روزنامه‌ای که بدون نام متولد شد و کوتاه عمر کرد، اما سرآغاز تحولی نو شد. بهار سال 1216 هجری شمسی برای فرهنگ ایرانی تحول به همراه داشت و روزنامه‌ای بدون نام در 11 اردیبهشت‌ماه آن سال توسط میرزا صالح شیرازی کازرونی در تهران منتشر شد.

میرزا محمدصالح شیرازی از نخستین سخنگوهای تجدد خواهی در ایران است. او جز گروهای دوم دانشجویانی بود که توسط عباس میرزا، نایب‌السلطنه‌ی فتحعلی‌شاه در فرودین ماه 1194 شمسی (1815م) به اروپا فرستاده شد. پس از بازگشت میرزا صالح شیرازی از انگلستان و آوردن نخستین دستگاه چاپ به ایران، با موافقت و تمایل عباس میرزا  بود که او در تهران اقدام به چاپ نخستین روزنامه دولتی نمود. این روزنامه مقدمه‌ای برای انتشار روزنامه‌ی «وقایع اتفاقیه» در سال 1229 هجری شمسی است که به فرمان امیرکبیر در دوره ناصرالدین شاه منتشر شد.

مهسا جزینی

زندانی و زندانبان سابق هم‌محله‌اند. زندانی دیروز، امروز که گاهی از کوچه بالایی رد می‌شود زندانبان را می‌بیند و خوش و به شی می‌کنند. محمد بسته‌نگار اما تنها زندانی‌ای نیست که با زندانبان سابقش چاق سلامتی دارد. زندانبان گاهگاه سری هم به سیدکاظم موسوی بجنوردی در دایره‌المعارف بزرگ اسلامی می‌زند و می‌نشینند با چند نفر دیگر از زندانیان قدیمی به گپ و گفت.

 سرتیپ بازنشسته، اصغر کورنگی که متولد ۱۳۰۷ در اصفهان است، دوست نداشته افسر شود. فوق لیسانس حقوق جزایی گرفته بوده و می‌خواست وارد دادگستری شود و به مردم خدمت کند: «ولی به هدایت یکی از مردان بسیار بزرگ زهد و تقوای اصفهان، مرحوم حاج آقا رحیم ارباب از رفتن به دادگستری منصرف شدم و در شهربانی ماندم که بر حسب اتفاق بیشتر خدمتم هم در زندان‌ها بود…»