ضرورت روشِ بازشناسی هویت ایرانی
گسست یا فراز و نشیبِ هویت ایرانی افشین اشکور کیایی چکیده: ایرانیان همواره در طول تاریخ شاهد دگرگونیهای زیادی در هویت خودشان بودهاند. اختلاف در مورد چگونگی، میزان و عمق این دگرگونی…
اساطیر اصلاح طلبانه
اساطیر اصلاح طلبانه
آرش حیدری
فهم رابطۀ دولت ملت در ایران در دم و دستگاه فکری خاصی متصلب شده است. این دم و دستگاه فکری که به «نظریۀ استبداد ایرانی» معروف است یک حکومت قاهر را در بالا و یک تودۀ بیشکل را در پایین به تصویر میکشد و تاریخ ایران را در دوری میفهمد که استبداد بازیگر اصلی آن است. در این نوع نگاه از ۷۰۲۲ سال پیش تاکنون ساختار استبدادی بر ایران حاکم است که دوری تکراری را بر تحولات سیاسی ایران حاکم کرده است.
دولت به مثابه مفتش بزرگ
پارمنیدسیسم: فهم ماهیت دولت در ایران*
دکتر حاتم قادری
«تلاش برای ارائه فلسفه ماهیت و وضعیت دولت مدتی است در ایران شروع شده و من نیز در اینجا کوشیدهام این رابطه را توضیح دهم. یادآوری این امر ضروری است که بلندای تاریخ ایران را نمیتوان در یک یا دو محور تجمیع کرد. آنجا که قصد تجمیع داریم باید با تساهل و تسامح لازم به آن توجه کرد. برای ورود به بحث مایلم از یک متن ادبیاتی استفاده کنم، شاید این امر برای فضایی که ما در بلندای تاریخ در آن تنفس و زندگی کردیم، گویا باشد. برادران کارامازوف از جمله چند کتاب بسیار مهم داستایوفسکی است و به عقیده من در زمره کتابهایی است که میتواند با تئوریهای سیاسی پهلوبهپهلو بزند. فرصت نیست که در اهمیت کتاب صحبت کنم، تنها قصد دارم به یکفصل و از آن فصل به چند گزاره اشاره کنم. فصل «مفتش بزرگ». این فصل در کتاب اهمیت کلیدی دارد و حکایت از آن میکند که مسیح بار دیگر به میان مردم بازگشته و شرایط را آنگونه که میپسندید، نمییابد.
به دنبال انضمامی کردن دانش سیاسی
دکتر احمد بنی جمالی
دکتر حسین بشیریه از معدود استادان علوم سیاسی در ایران است که در طول فعالیت حرفهای خود برنامههای پژوهشی مشخص و گاه متفاوتی را دنبال کرده است. این نوشتار تلاش دارد با تمرکز بر منتشرات ایشان اعم از تألیف و ترجمه عناصر ثابت و متحول در این برنامهها را موردبحث قرار دهد.
از نخستین موضوعات موردتوجه دکتر بشیریه میتوان به تلاش وی برای انضمامی کردن دانش سیاسی و نزدیک ساختن آن به حوزه عمومی اشاره کرد. این دغدغه حتی در مورد موضوعات اندیشهای نیز صادق بوده است. در دهه 70 و در حالی که دروس اندیشه سیاسی در قالب معرفی غیر تاریخی و انتزاعی مفاهیم و آراء اندیشمندان سیاسی بدون توجه به پیوندهای آنان ارائه میشد بشیریه رویکردی دیگر داشت.
سید احمد فردید
یونس مقتدر*
مقدمه
آثار برخورد مدنیت غرب با مدنیت حوزهٔ اسلامی شرق نزدیک و میانه، که از دیرباز آغاز شده بود، در طول قرن نوزدهم کاملاً محسوس گردید. که از یک سوی در حوزهٔ دینی بروز کرد و حاصلش جنبشهای مهدی گری در شمال آفریقا. جنبش باب و سپس اصلاحطلبی اسلامی در ایران و مصر و لبنان و هند بود و از سوی دیگر در اندیشههای اصلاح خواهانه و محافل متجدد جلوهگر شد. (بهنام 1369 ص 507) به نظر میرسد ایرانیان در نسبت با مدرنیته، سه دوره را پشت سر گذاشتهاند:
1-موافقت کامل با ” مدرنیته” و تجدد 2-مخالفت کامل با ” مدرنیته” و تجدد 3- این موضع که میتوان از اندیشهها و دستاوردهای غرب در جهت اهداف دینی و ایرانی استفاده کرد. (افروغ 1386 ص 118)
بررسی افکار سیاسی داریوش شایگان
ابوالفضل ذکائی*
داریوش شایگان به سال 1313 در شهر تهران و در خانوادهای مرفه دیده به جهان گشود. پدر او شیعه مذهب و به شغل بازرگانی اشتغال داشت، مادر وی نیز از اهالی سنی مذهب گرجستان بود. شایگان تحصیلات مقدماتی خود را در مدرسه سنلویی زیر نظر کشیشهای فرانسوی گذراند و از آنجا با مدرنیته و شعرای فرانسوی آن مانند شارل بودلر آشنا شده و از او تأثر پذیرفت. وی در دهه 1340 با علمای شیعه همچون علامه طباطبایی و سید جلالالدین آشتیانی و مهدی الهی قمشهای مراودات علمی- عرفانی داشت.
شایگان برای ادامه تحصیل به فرانسه رفت و با اخذ درجه دکترا در رشته هندشناسی در سال 1347 به ایران بازگشت و به تحقیقات خود پیرامون ادیان بهویژه ادیان هندی ادامه داد.
از جمله مشاغل شایگان میتوان به تدریس در دانشگاه تهران، ریاست مرکز ایرانی مطالعه فرهنگها، همکاری با مرکز مطالعات تمدنها، مدیرعامل بنیاد فرح پهلوی، ریاست مرکز مطالعات اسماعیلیه، سردبیری فصلنامه «ایراننامه» و همکاری با نشر «فرزان روز» اشاره داشت.
جدیدترین مطالب
رخدادها
- طرح جنجالی ساماندهی فضای مجازی۱۴۰۰-۰۵-۰۸
- افزایش شکاف طبقاتی و فقر در ایران۱۴۰۰-۰۴-۱۳
- خشونت از کابل تا غزه۱۴۰۰-۰۲-۲۵
- شجریان؛ یادی که گرامی است و گرامی خواهد ماند۱۳۹۹-۰۷-۱۸
- زنان و عرصه سیاست در جهان و ایران۱۳۹۶-۰۴-۱۷