یادداشتهای یک اقتصاددان دربارهی ایران عصر مظفرالدین شاه
ژوزف رابینو – ترجمهٔ احمد سیف
متن سخنرانی در انجمن سلطنتی آمارگران در 23 آوریل 1901 (عصر مظفرالدین شاه)
در آغاز قرن بیستم، ایران در آستانهٔ انقلاب مشروطه قرار داشت؛ انقلابی که ناتمام ماند. ایران آن زمان، صحنهٔ رقابتهای آشکار و پنهان قدرتهای استعماری، بهویژه انگلستان و روسیه، بود. ژوزف رابینو نخستین رئیس بانک شاهنشاهی ایران بود، بانکی که در 1885 و در پی واگذاری امتیاز تأسیس بانک به بارون جولیوس دو رویتر تأسیس شده بود. بانک شاهنشاهی نخستین بانک مدرن ایران بود که مرکز قانونیاش در لندن و تابع قوانین بریتانیا بود.
اساطیر اصلاح طلبانه
اساطیر اصلاح طلبانه
آرش حیدری
فهم رابطۀ دولت ملت در ایران در دم و دستگاه فکری خاصی متصلب شده است. این دم و دستگاه فکری که به «نظریۀ استبداد ایرانی» معروف است یک حکومت قاهر را در بالا و یک تودۀ بیشکل را در پایین به تصویر میکشد و تاریخ ایران را در دوری میفهمد که استبداد بازیگر اصلی آن است. در این نوع نگاه از ۷۰۲۲ سال پیش تاکنون ساختار استبدادی بر ایران حاکم است که دوری تکراری را بر تحولات سیاسی ایران حاکم کرده است.
قبله عالم حقیقت را فرمودند!؟
ناصرالدین شاه قاجار: شاه در قصر سلطنت آباد روی صندلی جلوس کرده و درباریان و اطرافیانش هم پایین اتاق روی زمین نشسته بودند. شاه خیلی خودمانی با آنها صحبت میکرد و ضمن…
مورگان شوستر: راوی بازیگران تئاتر صحنه سیاسی ایران
دکتر رحیم خستو
«معاملات پولیتیکی ایران مملو از پریشانی و بدبختی میلیونها مردم بیگناه است، مثل یک تئاتر بسیار منظم خوبی صورتپذیر میشود. قارئین این کتاب خواهند دید که همان اشخاص قدیمی کهنهپرست بلباسهای مختلف پیدرپی در نمایشگاهان تئاتر آمده و پس از نشان دادن پرده مختصری مراجعت مینمایند. مثلاً یکدفعه ملبس به لباس وزیر شاهپرست شده، مرتبه دیگر به کسوت وطنپرستان معروف جلوه] مینمایند[مردمانی که در مجامع ملی و مجالس قومی دارای مقامات عالیه میباشند در ظرف یک روز بلکه یک ساعت به حضیض گمنامی ومحوّیت تنزل نموده…این امر راهم باید ملتفت بود که بهاستثنای قلیلی از مأمورین دولتی سایر صاحبمنصبان و نمایندگان، همتشان منحصر به متمول گردانیدن خود دوستان خود بوده است.» (شوستر. اختناق ایران: ص 16)
بررسی اندیشههای میرزا یوسف مستشارالدوله تبریزی
اسماعیل فدایی
مقدمه
میرزا یوسف خان مستشارالدوله، پسر حاجی میرزا کاظم از بازرگانان آذربایجان، از رجال سیاسی دوره قاجار، در سال 1239 قمری در شهر تبریز به دنیا آمد. وی در همان شهر به تحصیل ادبیات عرب و علوم دینی پرداخت و به زبانهای فارسی، عربی تسلط پیدا نمود.
در جوانی به خدمت کنسولگری انگلیس درآمد و چندی بعد از آن استعفا داد و استخدام وزارت امور خارجه ایران شد. در سال 1270 به دلیل آشنایی با امور کنسولی به دستور ناصرالدینشاه به مدت هشت سال سرکنسول ایران در حاجی ترخان روسیه شد. چند ماه پس از بازگشت به ایران یکبار دیگر به آنجا اعزام شد. در این مرحله بود که به قصد دیدار از سایر نقاط روسیه به مسکو و پترزبورگ رفت. او در این دوره بر یافتههایش از اوضاع کشورهای اروپایی افزود. هشت سال اقامت در حاجیترخان، این فرصت را برای او فراهم آورده بود که از نزدیک با نحوه اداره امور روسیه آشنا گردد.
یادداشتهای محرمانه کنسولگری انگلستان در سیستان و قاینات
یادداشتهای محرمانه کنسولگری انگلستان در سیستان و قاینات
سالهای 1917 تا 1919 میلادی – 1295 تا 1297 خورشیدی
ترجمه: محمود فاضلی بیرجندی
انتشارات هیرمند 1393
توضیح کلی:
مجموعه اسناد این کتاب بخشهایی است از مکاتبات محرمانه هفتگی کنسول انگلستان در سیستان و قاینات، در سالهای جنگ اول بین الملل، که برای حکومت هند انگلیس فرستاده میشده است. این اسناد از زمره بخشهای مکاتبات و مستندات وزارت امور خارجه انگلستان است که از طبقه بندی خارج شده است. سندهای این مجموعه به همت جناب استاد کاوه بیات فراهم آمده و به لطف ایشان در اختیارم قرار گرفت. ترجمه این مجموعه هم با پشتیبانی مالی و مساعدتهای استاد دکتر محمود رفیعی ممکن شد تا در دسترس جویندگان تاریخ ایران و مخصوصا پژوهندگان تاریخ شرق کشور قرار بگیرد.
این سندها نکته های فراوانی را در باره جنبه هایی از اوضاع و احوال سرزمینی دربر دارد که به نام امارت قاینات و سیستان شناخته میشده است. از طرفی میدانیم که آنچه در خلال سالهای دو جنگ بین الملل بر این سرزمین گذشته هنوز، چنان که باید، مکتوب و مدون نشده و در معرض آگاهی عمومی قرار نگرفته است. به این لحاظ این سندها، اگر چه مربوط به دوره کوتاهی کمتر از سه سال میشود، و اگر چه مرتب و مسلسل نیست و برخی افتادگیها دارد، کمکی است به روشن شدن بخشی از مجهولات آن دوره که پر از انواع تحول و تلاطم بوده است.
جدیدترین مطالب
رخدادها
طرح جنجالی ساماندهی فضای مجازی
۱۴۰۰-۰۵-۰۸افزایش شکاف طبقاتی و فقر در ایران
۱۴۰۰-۰۴-۱۳خشونت از کابل تا غزه
۱۴۰۰-۰۲-۲۵شجریان؛ یادی که گرامی است و گرامی خواهد ماند
۱۳۹۹-۰۷-۱۸زنان و عرصه سیاست در جهان و ایران
۱۳۹۶-۰۴-۱۷