استکبار ستیزی عجیب معاون اول رئیس جمهور!؟
به گزارش فارس، (20/8/1391) مرکز مطالعات منطقهای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس آسیای غربی و مرکزی در ایران با حضور سفرای ۶۸ کشور جهان، حسن موسوی و محمدرضا رحیمی معاونان رئیس جمهور…
مشروعیت سیاسی و تحولات مفهومی
احمد بنی جمالی
1- مفهوم مشروعیت (اگر آن را معادل درستی برای legitimacy بدانیم) مفهومی دیرپاست، از این جهت که سابقه آن به شکل گیری نهادهای مدنی و طرح موضوع چرایی اطاعت سیاسی یا سوالاتی از این دست برمی گردد. پرسش از دلایلی که از یک سو حکام بر اساس آنها به قدرت و سلطه خود مشروعیت میبخشند و از سوی دیگر متابعان داعیه حکومت به قدرت را تصدیق میکنند. این تامل نظری درباره آنچه قدرت را به حق و سلطه را به اقتدار تبدیل میکند رویکردی هنجاری در درون سنت فلسفه سیاسی بود و عمدتا با مباحثی در حوزه صدق نظری و انتزاعی مشروعیت سر و کار داشت. در دوران معاصر اما هر چه جلوتر آمدهایم مشروعیت بیشتر به مفهومی مرتبط با مناسبات قدرت و اشکال و پیامدهای آن نزدیک شده است و به مباحثی چون زمینه های ذهنی و عینی مشروعیت حکومتها، گونه شناسی منابع مشروعیت، دلایل تزلزل مشروعیت و پیامدهای آن بر نظامهای سیاسی توجه نشان داده است. در واقع این ماکس وبر بود که در ابتدای قرن بیستم و در کتاب «اقتصاد و جامعه» مفهوم مشروعیت را در چارچوب جامعه شناسی سیاسی و با تاکید بر گونه شناسی آن مورد بحث قرار داد. در نظام مفاهیم وبری، صورتهای آرمانی مشروعیت در سه گونه سنتی، کاریزماتیک و قانونی – عقلانی خلاصه میشد. مشروعیت سنتی ناشی از پذیرش و تصدیق رسوم و سنن، عرف و ارزشهای مشترک و لازم الاتباع بود که در مقابل اقتدار کاریزمایی ناشی از اعتقاد به فرهمندی و ویژگیهای ذاتی و خارق العاده شخصی حاکم بود که از ایمان و ارادت اتباع و رابطه عاطفی آنها با رهبر کاریزماتیک منشا میگرفت. این شکل از مشروعیت، موجد بیشترین مشروعیتها بود اما در کوتاه مدت و در غیاب کاریزما، در سنت تازه یی نهادینه و روالمند میشد. اقتدار قانونی – عقلانی اما که اساسا پدیده یی مدرن بود بر تصدیق اعتبار غیرشخصی قوانین موضوعه و اختیارات و صلاحیت حاکم قرار داشت. این شکل از اقتدار ناشی از قرارداد میان شهروندان آزاد و واجد حقوق در یک سرزمین مشترک و مشاع و از دیدگاه وبر پایدارترین مشروعیتها محسوب میشد.
زمانی متفاوت؛ فردگرایی و توسعه سیاسی در ایران
دکتر سعید مقیمی*
طرح مسئله
«فردگرایی» و حقوق مرتبط با آن با توجه به تأثیر فراگیرش در شکلگیری و تداوم عصری جدید در تاریخ بشری به مقولهای اساسی و معتبر در نظریههای سیاسی بدل شده است. ارتباط وثیق این مفهوم با اصول و آرمانهایی چون آزادی، برابری، قانونگرایی، دمکراسی موجب شده که پایه ریزی هر مکانیسم جدیدی از قدرت سیاسی بدون بهرهگیری از ملزومات و حضور پر رنگ چنین مفهومی ناکارآمد بوده و در نهایت ره به جایی نبرد. این پژوهش در صدد است که مبحث توسعه سیاسی را در قالب بحث «حدود» و «امکان» فرا روی جامعه به گفتگو گرفته و نشان دهد در گذشته علیرغم ترسیم حدودهای فراخ برای تغییر و تحول، در واقع چنین «امکانی» برای جامعه وجود نداشته است.
«سنت ژاپنی اطاعت از مافوق» از دلایل فاجعه اتمی فوکوشیما!!
دیروز، ۱۵ تیر (۵ ژوئیه)، هیات تحقیق پارلمان ژاپن برای بررسی عوامل منجر به شکسته شدن بخشی از نیروگاه اتمی فوکوشیما در پی زمین لرزه و سونامی سال گذشته، نتیجه تحقیقات خود…
جدیدترین مطالب
رخدادها
- طرح جنجالی ساماندهی فضای مجازی۱۴۰۰-۰۵-۰۸
- افزایش شکاف طبقاتی و فقر در ایران۱۴۰۰-۰۴-۱۳
- خشونت از کابل تا غزه۱۴۰۰-۰۲-۲۵
- شجریان؛ یادی که گرامی است و گرامی خواهد ماند۱۳۹۹-۰۷-۱۸
- زنان و عرصه سیاست در جهان و ایران۱۳۹۶-۰۴-۱۷