دکتر هوشنگ اسفندیار شهابی* همانند دیگر کشورهای آسیایی که در معرض تهدید امپریالیسم اروپایی در قرن نوزدهم بودند، در ایران نیز مدرنیته و ملّت گرایی پیوندی تنگاتنگ داشتند. ترقّی خواهان و ملّی…
در باره نوروز و پیدایش آن صدها جستار و کتاب نوشتهاند، اما اندک کسی به پیوند آن با تمدن بابلی پرداخته است.
بنا به اساطیر و باور سنتی، آغاز تجلیل از نوروز به پانزده هزار سال پیش برمی گردد، به روزی که جمشید شاه (ییما یا یامای هند و ایرانی) بر تخت نشست. اصطلاح “نوروز جمشیدی” از همین باور بر میآید. شاهان دوران معاصر نیز به مانند فتحعلی شاه قاجار تلاش میکردند به تقلید از جمشید در روز نوروز تاج بر سر بگذارند.
چند روز پیش و تقریبا هم زمان با تصمیم دولت استرالیا برای اجرای دریای آزادت سختگیرانه در خصوص پناهجویانی که به طور غیرقانونی و از طریق دریا به این کشور وارد میشوند، خبرهایی از شورش ایرانیان پناهجویی که مدتهاست در جزیره نائورو، کوچکترین جمهوری دنیا، به امید اعطای پناهندگی و یا مهاجرت به استرالیا در شرایط بسیار بدی به سر می برند، منتشر شد.
بر اساس گزارش های منتشر شده، پناهجویان مستقر در اردوگاه پناهندگی جزیره نائورو، که 545 نفر عنوان شده و بیش از نیمی از آنها ایرانی هستند، حدود 8 روز پیش، در واکنش به تصمیم جدید دولت استرالیا در عدم اعطای پناهندگی به پناه جویان غیرقانونی وارد شده از مرزهای دریایی، دست به اعتراض زده و از سوی پلیس و مردم محلی، به شدت سرکوب شدند. پناهجویانی که با امکانات حداقلی زندگی کرده و در معرض رفتارهای تبعیض و تحقیر آمیز قرار دارند.
پس از تخریب تعدادی از منازل قدیمی بافت تاریخی شهر یزد در «طرح توسعه امامزاده جعفر» در محله بعثت این شهر، گروهی از مردم و دانشجویان یزد نسبت به این اقدام اعتراض…
زبان فارسی که امروز در ایران، افغانستان و بخشهایی از آسیای مرکزی صحبت میشود یکی از شاخه های هند و آریایی خانوادهی هند و اروپایی زبانها، و دنبالهی مستقیم فارسی باستان و میانه است. افزون بر هزار سال، این زبان وسیلهی عمدهی گفتار روزانه و همچنین زبان علم، هنر و ادبیات در سرزمین ایران بوده است. پیش از سلطهی استعمار، فارسی زبان تشکیلات دولتی، قضا، و فرهنگ در شبه قارهی هند نیز بود. در زمانهای گوناگون طی دورانهای گذشته، فارسی در بخشهایی از قفقاز و در دربارهای عثمانیان زبان ادبیات بوده است. در حال حاضر، همهی ایرانیان و تاجیکان، و اکثریتی از افغانان این زبان را به کار میبرند. همچنین به دنبال انقلاب سال ۱۳۵۷ ایران، جنگ داخلی در افغانستان، و فروپاشی اتحاد شوروی، فارسی به تدریج به صورت زبان جمعیت عظیم و در حال رشدی از مهاجران فارسیزبان در میان ملتهای دیگر درآمده است.
ترجمه به فارسی تاریخچهای دراز و پرماجرا دارد و در تکامل تمدنهای ایرانی و ایرانی شده در سراسر آسیای غربی و فراسوی آن نقش مهمی ایفا کرده است.