کنش بهمثابهٔ کنش
نیکو سرخوش و افشین جهاندیده*
مروری بر واکنشها به نامه جمعی از اهالی قلم در اعتراض به دانلود رایگان کتاب
شرق: آسیبشناسی وضع نشر کتاب دستکم در دهه اخیر از بحثهایی بوده که هرازچندگاهی از سوی مؤلف، مترجم، منتقد و گاه حتی ناشر، مطرح شده است. آنچه شاهد آن بودهایم، نصفشدن تیراژ کتاب است و این اتفاق اخیر نشر ما است که وجوه مختلفی هم دارد و دراینمیان نویسنده، مترجم، ناشر، مخاطب و دیگر بخشهای مرتبط با کتاب مانند پخش و کتابفروشی هم در وضعیت اخیر تیراژ کتاب بیتأثیر نبودهاند. تیراژهای هزارنسخهای کتاب که جامعه کتابخوان ما، با نارضایتی و از سر استیصال به آن خو کرده بود، به ۵۰۰ نسخه و حتی کمتر رسید.
توسعه یعنی هدیه کتاب بهجای سررسید
(یادداشت رنانی و بازنشر مقاله نصرالله کسرائیان در باب کتابخوانی در ایران)
سعادتآباد جایی است که حیوانهای ناطق زندگی میکنند و بهجای سررسید، کتاب هدیه میگیرند:
این دو سه روز تماسهای زیادی داشتم از طریق ایمیل، پیامک و تلگرام. همه انتظار دارند و میگویند حالا که نامهای به آن تفصیل را در باب انتخابات برای شورای نگهبان نوشتهای وقت آن است که دریکی دو شبمانده به انتخابات نیز بهگونهای ویژه مردم را ترغیب به رأیدهی کنی. اتفاقاً بعد از نامه به شورای نگهبان متنی را هم تهیه کردم با این عنوآنکه «من رأی میدهم، به صد دلیل» و صد دلیلم را هم در آن ذکر کرده بودم. اما از انتشار آن منصرف شدم. بعد از آن نامه خیلیها برایم پیام دادند از تمجیدهای غریب تا تنفرهای بعید. اما دوستی عزیز دو خط نوشت (واقعاً دو خط) و در آن دو خطش به ضعفی اخلاقی اشاره کرد که در من هست و در نحوه نگارش نامه هم منعکس شده است، ضعفی که حالا که خودم هم نامه را میخوانم متوجه وجود آن میشوم. و چنین شد که نوشته «صد دلیل» را رها کردم.
فرقه دمکرات و حکومت یکساله آن در آذربایجان؛ افسانه اولتیماتوم شوروی به آمریکا
تورج اتابکی*
هفتاد سال از فروپاشی حکومت یکساله فرقه دموکرات آذربایجان میگذرد، اما هنوز طرحی جامع و همهسونگر از فرجام کارش در دست نیست. کارنامه و زمانه فرقه دموکرات آذربایجان موضوعی تحقیقی است مفصل که پیشتر به آن پرداختم. آنچه در این مختصر خواهد آمد، نه کارنامه و زمانه فرقه که تنها فرجام کارش است، آن هم تنها در پیوند با افسانهای که سالها سایهاش را بر چرایی فروپاشی حکومت یک ساله دموکراتها در آذربایجان افکنده است: افسانه اولتیماتوم آمریکا به شوروی.
پیدایش نوروز
پیدایش نوروز*
در باره نوروز و پیدایش آن صدها جستار و کتاب نوشتهاند، اما اندک کسی به پیوند آن با تمدن بابلی پرداخته است.
بنا به اساطیر و باور سنتی، آغاز تجلیل از نوروز به پانزده هزار سال پیش برمی گردد، به روزی که جمشید شاه (ییما یا یامای هند و ایرانی) بر تخت نشست. اصطلاح “نوروز جمشیدی” از همین باور بر میآید. شاهان دوران معاصر نیز به مانند فتحعلی شاه قاجار تلاش میکردند به تقلید از جمشید در روز نوروز تاج بر سر بگذارند.
دکتر محمد مصدق: نه فرشته، نه شیطان
دکتر رحیم خستو *
با افول گفتمان ایدئولوژیک و تردید در انگاره ها ومفروضات آن، جای دارد که بار دیگر به گذشته بنگریم وبا دریدن پرده های پنداری که گفتمان های ایدئولوژیک بر دیده ها کشیده بودند. به بازخوانی تاریخ بپردازیم وبا ببرون کشیدن کنش گران سیاسی ازظلمت تاریخ نگاری ایدئولوژی زده و بدور از مرده وزنده باد، رفتار سیاست مداران را مورد سنجش قرار دهیم.
ستیزهای ایدئولوژیک در تاریخ معاصرایران ومتون مولد آن، از رجال سیاسی ایران به گونه ای اسطوره ای یا فرشته ساخته که غیر قابل نقد هستند و یا اهریمن که ارزش نقد وبررسی ندارند. پیامدی چیزی جز سیاست زدائی نداشته است و مجالی برای تجربه سیاسی فراهم نمی آورد.
جدیدترین مطالب
رخدادها
- طرح جنجالی ساماندهی فضای مجازی۱۴۰۰-۰۵-۰۸
- افزایش شکاف طبقاتی و فقر در ایران۱۴۰۰-۰۴-۱۳
- خشونت از کابل تا غزه۱۴۰۰-۰۲-۲۵
- شجریان؛ یادی که گرامی است و گرامی خواهد ماند۱۳۹۹-۰۷-۱۸
- زنان و عرصه سیاست در جهان و ایران۱۳۹۶-۰۴-۱۷