دکتر سعید مقیمی «ترانههای عامیانه» سلسله نوشتاری است که نخستین بار توسط صادق هدایت در نخستین شمارههای مجله موسیقی در سال 1318 منتشرشده است. (مجله موسیقی – سال اول – شماره 6…
هر چه زمان میگذرد احتمال غیر طبیعی بودن درگذشت چهرههایی چون مصطفی خمینی، شریعتی، آل احمد، تختی و صمد بهرنگی کمتر مطرح میشود؛ هر چند محتشمیپور بر فرضیه قتل اصرار دارد…
اول آبان، چهلویکمین سالگرد درگذشت آیتالله سیدمصطفی خمینی است. هر چند سال پیش برنامههایی به مناسبت چهلمین سالگرد اجرا شد اما همچنان یادکرد آن موضوعیت دارد.
ایرانیان در آغاز فرایند مدرنیزاسیون هنوز آگاهی دقیقی از توانمندیهای اقتصادی بالفعل و بالقوهٔ خود نداشتند. بر اساس برآورد ویلم فلور در آغاز قرن بیستم و آستانهٔ انقلاب مشروطه جمعیت ایران حدود نه میلیون نفر بود که اکثریت آنان را روستاییان تشکیل میدادند. جمعیت شهری در این سالها حدود 18 درصد کل جمعیت را تشکیل میداد و سه شهر تهران، تبریز و اصفهان نیز جمعیتی با بیش از 100 هزار نفر داشتند.
تشکیل نهادهای مدرن اداری در ایران در زمرهٔ خواستههای مشروطهخواهان بود و ازاینرو از اواخر قرن گذشتهٔ خورشیدی بهتدریج شاهد شکلگیری تدریجی این نهادها بودیم. در سال 1297 خورشیدی ادارهای تحت عنوان «ادارهٔ سجل احوال» در وزارت داخله به وجود آمد در شانزدهم آذرماه 1297 نیز نخستین شناسنامهٔ ایرانی در این اداره صادر شد.
خون، قدرت و عوامفریبی: قتل رابرت ایمبری و تاثیر آن بر روابط آمریکا با ایران عصر پهلوی، 1924
مایکل زیرینسکی
یک قتل در خور توجه
جمعه 18 ژوئیه 1924 {در واقع 27 تیرماه 1303 /18 جولای 1924} رابرت ایمبری کنسول آمریکا در تهران که از دوستان صمیمی و مامور مخصوص آلن دالس، رئیس بخش امور خاور نزدیک وزارت خارجه بود، بیرحمانه به قتل رسید. ایمبری را جمعیتی برآشفته از عرق دینی که چندین نظامی ایرانی نیز در بین آنان دیده میشد تا سر حد مرگ کتک زدند. در هفتههای قبل از 18 ژوئیه تظاهرات خشونت باری بر ضد بهاییها صورت گرفته بود. ایمبری و ملوین سیمور آن روز برای دیدن سقاخانهای در مرکز تهران رفته بودند که کانون این تظاهرات شده بود. در آن زمان میگفتند که یک بهایی وقتی از سقاخانه آب خورده است چون یادی از امام حسین (ع) نکرده بود، کور شده بود. او بعد از اینکه توبه کرده دوباره بینای اش را بهدست آورده بود.
هفتاد سال از فروپاشی حکومت یکساله فرقه دموکرات آذربایجان میگذرد، اما هنوز طرحی جامع و همهسونگر از فرجام کارش در دست نیست. کارنامه و زمانه فرقه دموکرات آذربایجان موضوعی تحقیقی است مفصل که پیشتر به آن پرداختم. آنچه در این مختصر خواهد آمد، نه کارنامه و زمانه فرقه که تنها فرجام کارش است، آن هم تنها در پیوند با افسانهای که سالها سایهاش را بر چرایی فروپاشی حکومت یک ساله دموکراتها در آذربایجان افکنده است: افسانه اولتیماتوم آمریکا به شوروی.
با افول گفتمان ایدئولوژیک و تردید در انگاره ها ومفروضات آن، جای دارد که بار دیگر به گذشته بنگریم وبا دریدن پرده های پنداری که گفتمان های ایدئولوژیک بر دیده ها کشیده بودند. به بازخوانی تاریخ بپردازیم وبا ببرون کشیدن کنش گران سیاسی ازظلمت تاریخ نگاری ایدئولوژی زده و بدور از مرده وزنده باد، رفتار سیاست مداران را مورد سنجش قرار دهیم.
ستیزهای ایدئولوژیک در تاریخ معاصرایران ومتون مولد آن، از رجال سیاسی ایران به گونه ای اسطوره ای یا فرشته ساخته که غیر قابل نقد هستند و یا اهریمن که ارزش نقد وبررسی ندارند. پیامدی چیزی جز سیاست زدائی نداشته است و مجالی برای تجربه سیاسی فراهم نمی آورد.