انقلاب 57 و حکومت جمهوری اسلامی
دکتر سعید مقیمی
حضور گسترده مردمی در شکل دهی و تداوم انقلاب اسلامی از جمله نکاتی بود که حاکمیت مردمی و نحوه مشارکت عمومی را در فضایی انقلابی بدنبال داشت. افسون فضای انقلابی ضمن اینکه به شکل عملی حضور ملت را در تمامی ابعاد جامعه به ارمغان آورد، محمل قانونی امر را به امری ثانویه تبدیل نموده بود.
حضور نیروهای جناحهای مختلف سیاسی که در یک همگرایی موقت در پیروزی انقلاب نقش داشتند پس از گذشت زمان اندکی در خصوص نحوه حاکمیت و استقرار قانون اساسی جدید به واگرایی سیاسی تبدیل گردید. بنظر فضای انقلابی حاکم، گفتگوهای و چالشهای اساسی در خصوص مواد قانون اساسی را به سمت و سوی سیاسی قضایا بیش از پیش سوق می داد.
دیدگاه اولیه در خصوص تدوین قانون اساسی و ساختار سیاسی نوین و مشارکت مردمی با توجه به حضور افراد ملی گرا در ساخت قدرت جدید از ویژگی های دمکراتیک تری برخوردار بود. دکتر یدا.. سحابی طرح اولیه أی را در خصوص استقلال و خود مختاری استانها از جانب دولت پیشنهاد نمود.
اما آشوبهای سیاسی، شکل گیری نیروهای گریز از مرکز و تلاش جناح تندرو هیات حاکمه در جهت تثبیت نظامی متفاوت، تحقق این طرح را ناممکن مینمود. آیت ا.. طالقانی ریاست شورای انقلاب وقت با تاکید بر مشارکت مردمی و پیروی از اصل مشورت در اسلام در جهت تدوین قانون اساسی و حاکمیت مردم، شش نفر را مامور تهیه طرح شوراها نمود.
- لینک بخش نخست مقاله: یک بررسی تاریخی؛ از انجمن های ایالتی و ولایتی تا انتخابات شورای شهر